Beyin ve Belirsizlik
Futbolun iki temel değişkeninden olan (1)Durum ve (2)Zaman her yarış ve planlamada kendini gösteriyor.
Bu gerçek, ister zirve ister kümede yaşama mücadelesi olsun bu oyunun temel bir gerçeği olarak her Mayıs ayında yaşanıyor.
Öğrenmede bir yaklaşım olan “Nörobilişsel Öğrenmenin” temellerini kuran; Donald Hebb ve Renata – Goeffrey Caine göre; (1)Esneklik, (2)Aktiflik ve (3)Derinlik öğrenme için gereken bileşenlerdir.*
Oyunsal yarış ve başarı için de bu sıralanan üç değişken gerekiyor.
Yaşamın ve Futbolun Belirsizlik Halleri
Yaşamda olduğu gibi futbolda başarı da birden çok faktöre bağlıdır.
Mutluluk için sağlık, başarı, maddiyat ve diğer bileşenler gerekirken; bu oyunun başarısı da sadece transferlere harcanan paralarla olmuyor.
1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olan ve net asgari ücretin 17 bin 2 lira olarak belirlenmiş olduğu bir Türkiye gerçeğinde Profesyonel Dünyada endüstriyel futbolda telaffuz edilip dönen paralar “ne para ya!” dedirtiyor.
Üstelik 13.05.2024 tarihinde açıklanan “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi” kapsamında asgari ücrette artış olmayacağı yaklaşımı da emekçilerin memlekette yaşama tutunma belirsizliğini daha da artırıyor!**
Şampiyonluk İçin Galatasaray’da 1 Puan Beklentisinin Gösterdikleri!
Süper Ligde 36. Hafa sonunda lider Galatasaray’ın şampiyonluk hesapları matematiksel olarak 1 puana kalırken; Galatasaray’ın Karagümrük karşısında aldığı 3-2’lik galibiyetle en yakın takipçisi Fenerbahçe’nin averaj hesaplarını da gündem dışı bıraktı.
Galatasaray elde ettiği bu tabloda, bu hafta sonu kendi sahasında 55 bin taraftar desteğiyle çıkacağı Fenerbahçe Derbisinde daha belirli hazırlıklı, oyun planlı ve fizik-moral gücüyle hareket edecek.
Anılan bu belirli maç hazırlığı endüstriyel futbol verileri ve bilimsel bulgular ışığında; derbiye de yansıyacak. Aksi hali rakibini; “derbilerin favorisi yoktur! sonuç üç ihtimallidir ve top yuvarlaktır” tekerlemelerine yöneltecektir.
Galatasaray’ın 36 haftadır sadece bir maç kaybetmesi ve 3 beraberlik alması da derbiyi kaybetmesinin galibiyet dışı planlar yapmasıyla oluşacaktır. Çünkü bu sezon Okan Buruk’un oyun planlarını temelinde “beraberliğe yatış” gözlenmiyor.
36 maçta 33 galibiyetli Galatasaray’ın bu somut verisi de Galatasaray’ın maçlara hep galibiyet üzerinden yaklaştığı, çıktığı ve sonuçlandırdığını gösteriyor.
Bu somut veri ışığında Galatasaray’ın bundan önceki maçlarda olduğu gibi derbi de maç kaybetmesinin ancak ; “beraberliğe razı oluşu ve yatışıyla” gerçekleşir söylemini bu satırlarda destekliyor.
Başka bir anlatıyla istatistiklerde kendini gösteren 33X3 puanlık sonuçlu 96 puanlı zirvenin sesi; Galatasaray’ın beraberlik planıyla oynamadığını, oynarsa kaybedeceğini somutlandırıyor.
Şampiyonluk İçin Fenerbahçe’de Matematik Beklentisinin Gösterdikleri!
Memleketin skorsever futbol ulemalarının “sadece son yılların değil; Fenerbahçe tarihinin en iyi kadrosu (!) diye yere göğe sığmayan güzellemeler yaptığı İsmail Kartal patronluğundaki Kadro elbette iyidir ve hatta başarılıdır.”
Başarılıdır. Çünkü, 36 maçta şampiyonluk yolundaki rakibi Galatasaray gibi Fenerbahçe de sadece bir maç kaybetmiş ve 90 puan toplamış bulunuyor.
Peki O Zaman Fark Nerede?
Fark, oyun anlayışında, rotasyon halinde, gelişen ve değişen maç skorlarına göre yapılan sadece bire-bir oyuncu değişikleri tercihlerindedir.
Avrupa Konferans Ligi (6 maç) ve Süper Lig (36 maç) resmi karşılaşmaya çıkan Fenerbahçe’de çıkan yerine mevkisinden bir oyuncu oyuna dahil olmuştur.
Bu konuda özellikle Kadıköy’de sahasında kaybettiği Trabzon, Galatasaray ve Samsunspor maçlarında bile 3. Bölgede ikili ofans oyuncusuyla başlayıp galibiyet planını baştan ortaya koyamadı.
Fenerbahçe’de çok yüzeysel ve futbol adına tuhaf olan Fred’e bağlanan galibiyetler ise bu oyunun tek kişilik bir oyun olmadığını 11 kişiyle takım olunduğunu hissetttirip sahaya yansıtılamadı.
Son haftalarda berbere kalınan Sivas ve Konya deplasmanlarında bırakılan 4 puanla birlikte Galatasaray ile puan farkı 6’ya çıkınca şampiyonluk umutları sahadan kareli matematik defterlerine kaldı.
Süper Lig’de Kümede Yaşama Belirsizliği Son İki Haftaya Taşınıyor!
Süper Ligin zirvesi haftalardır Galatasaray ve Fenerbahçe yarışını taraftarlarına yaşatırken; Lider Galatasaray’ın Trabzonspor’a 39 puan fark atması Tür Futbolunun şöhreti, yarışkanlığı, rekabetciliği ve sürekliliği adına bir hayli garip ve düşündürücüdür.
Futbolun bilgi yönüne atıf yapan ve maç sonu açıklamalarıyla bu oyunun teknik yönlerini değerlendiren Trabzonspor Teknik direktörü Abdullah Avcı da bu açık ara puan farkına geçerli bir analiz yapamamıştır.
Süper Ligin zirvesinde ahval böyle iken son iki haftaya girilirken; Kayserispor, Konyaspor, Ankaragücü, Gaziantep FK, Fatih Karagümrük, Hatayspor ve Pendikspor yaşama kümeye tutunma mücadelesine girmiş bulunuyor.
İstanbulspor’dan sonra Süper Lig’e veda edecek son üç takımın belirsizliği, hem beyin, hem fizik, hem de psikolojik hazırlıklarını ve dolayısıyla oyunlarını derinden etkileyecek görünüyor.
Çünkü; Türkiye Futbol Federasyonu, Süper Lig'de 2023-2024 sezonu müsabaka statüsüne göre; sezon sonunda puan cetvelinde 17, 18, 19 ve 20'inci sırada bulunan 4 takım TFF 1. Lig'e düşeceğini sezon başında 18.07.2023 tarihinde açıklamıştı.
Söz Sonunda
Süper Ligin 36. haftasında bitime 2 maç kala Galatasaray işi 1 puan alırsam “şampiyon” oluyorum konforuna getirmiş bulunuyor
Fenerbahçe’de, ise bu hafta sonu Galatasaray Derbisine rakibinin bu konforlu durumuna bakarak, maça nasıl hazırlanacağı? nasıl bir 11 ve oyun planıyla çıkacağı? fizik ve psikolojik kondüsyonunun nasıl olacağı? temel sorularının karşılıkları normalden daha da zorlaştırmış bulunuyor.
Süper Ligin son 7-8 takımının vereceği Ligde devam etme isteği ve mücadelesi ise son dakikaya kadar saygıyı ve takdiri hak edecek gibi duruyor.
Kaynaklar
*Hebb. D. ve Caine R-G. (2021). Beyin Temelli Öğrenme. WWW.iienstitü.com.
**Hazine ve Maliye Bakanlığı. (2024). Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi. 13.05.2024.
İletişim ve Erişim
Dr. Öğr. Üyesi, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi, EBB Öğr. Üyesi.
e-posta : mkara@gazi.edu.tr
Web (1): w3.gazi.edu.tr/~mkara
Web (2): https://avesis.gazi.edu.tr/mkara
Web (3): www.yurtspor.com
Web (4): www.mektepligazete.tebeşir
Web (5): www.mektepligazete.bülten
Facebook (1):Kirizma
Facebook (2):MustafaKaraağaçlı
X :M_Karaagacli
İnstagram : mustafakaraagacli1